De afkorting PDS staat voor het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) – in het Engels irritable bowel syndrome (IBS) – en werd vroeger ook wel spastisch colon of spastische darmen genoemd. Deze benoeming dekt echter de lading niet, omdat PDS veel meer inhoudt dan het hebben van buikpijn en darmkrampen, zoals een opgeblazen gevoel, diarree en/of constipatie en vermoeidheid.
Symptomen en diagnose bij PDS
PDS komt vaak voor: 1 op de 10 mensen heeft het. Waarschijnlijk ligt het percentage mensen dat last heeft van een prikkelbare darm veel hoger, omdat niet iedereen een diagnose heeft en sommige mensen alleen milde klachten hebben. Het Prikkelbare Darm Syndroom is, zoals de naam al zegt, geen ziekte maar een syndroom. Dit houdt in: een reeks van symptomen die vaker in dezelfde combinatie optreedt en waarvoor geen duidelijke oorzaak aan te wijzen is.
De diagnose prikkelbare darm syndroom stellen is moeilijk, omdat er geen echte testen of biomarkers (meetbare factoren) voor bestaan. Bovendien lijken de symptomen op die van andere aandoeningen en ziektebeelden, zoals fructose-, lactose- en glutenintolerantie, overactieve schildklier, de Ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, om er maar een paar te noemen.
Ik heb de meest voorkomende PDS-symptomen even voor je op een rijtje gezet:
- buikpijn en buikkrampen
- opgeblazen gevoel, gezwollen buik
- diarree of constipatie, wisselende stoelgang
- winderigheid
- slijm in de ontlasting
- dringende aandrang om naar het toilet te gaan
- misselijkheid
- vermoeidheid
In mijn artikel Herkende 8 symptomen van Prikkelbare Darm Syndroom leg ik je alles nog eens haarfijn uit.
5 Vormen van Prikkelbare Darm Syndroom
Voor de volledigheid noem ik hier de 5 vormen van PDS die we kunnen onderscheiden:
- PDS: niet geclassificeerde PDS
- PDS-C: constipatie overheersende PDS (minder dan drie keer per week stoelgang)
- PDS-D: diarree overheersende PDS (meer dan drie keer per dag stoelgang)
- PDS-M: gemengde vorm, afwisselend diarree en constipatie
- PDS-PI: postinfectie PDS (na een acute maagdarminfectie)
Oorzaken van PDS
Prikkelbare darmen ontstaan door een ingewikkeld samenspel van neurologische en hormonale stoornissen en problemen met je immuunsysteem. Omdat er meerdere oorzaken mogelijk zijn, is het verstandig om onderzoek te doen naar de oorzaak van jouw PDS-klachten. Voordat ik als therapeut een behandelplan kan opstellen, start ik daarom altijd met het zorgvuldig in kaart brengen van de darmgezondheid.
Ik doe dit aan de hand van laboratoriumonderzoeken, die ik laat uitvoeren door RP Sanitas Humanus, een gerenommeerd laboratorium dat actief is in Nederland, België en Duitsland. Zij onderzoeken de ontlasting en op basis van deze uitslag maak ik een analyse van het probleem in de darmen. Bloedonderzoek is ook een goede manier om o.a. voedingsintoleranties en een vitamine- of ijzertekort op te sporen.
Mogelijk oorzaken van PDS:
Genetische aanleg – Als je pech hebt, zit het in de familie.
Darmflora uit balans – De goede en slechte bacteriën in je darmmicrobioom zijn dan niet in de juiste verhouding aanwezig.
Antibiotica – Een antibioticakuur doodt niet alleen de slechte maar ook de goede bacteriën. Soms kan het wel een jaar duren voordat je darmflora volledig hersteld is!
Voeding – Eten van voeding waar je intolerant voor bent, bezorgt je darmen onnodig veel werk. Daardoor is het een aanslag op je darmgezondheid.
Stress, angst, depressie – De darmen en het brein zijn via de langste hersenzenuw van het lichaam met elkaar verbonden. Je buik en je hersenen hebben hierdoor voortdurend contact over jouw welzijn. Daarom worden je darmen ook wel het ‘tweede brein’ genoemd.
Darminfecties – Dit zijn virale, bacteriële of parasitaire infecties. Een voorbeeld van een darminfectie is voedselvergiftiging.
Op mijn website staan ook heel veel tips en adviezen wat je zelf kan doen om je klachten te verminderen of te voorkomen. Je kan alles nog even rustig nalezen in dit artikel: Is er een bewezen oorzaak van een prikkelbare darm?
PDS-behandeling is maatwerk
De reguliere behandeling van PDS is vooral gericht op het verminderen van de klachten zonder dat daarbij de oorzaak aangepakt wordt. Dat geeft tijdelijk verlichting van de symptomen, maar lost niets op.
Om een prikkelbare darm volledig en blijvend te genezen, is het zaak de darmflora te herstellen en de psychische stress aan te pakken. Stress is namelijk gelinkt aan een verstoorde darmflora, verstoorde hormoonspiegel en allerlei voedselintoleranties. Dat heeft te maken met de microbioom-darm-hersenen-as, de connectie tussen de darmen, de darmflora en de hersenen. De problemen kunnen zowel in de darmen zelf als in de hersenen beginnen.
Het vereist daarom een grondige aanpak op meerdere terreinen om die vicieuze cirkel te doorbreken. Er zijn meerdere behandelmogelijkheden, waaronder darmtherapie. Lees hier meer over de oplossingen voor deze problemen: Welke PDS behandeling gaat jou echt helpen?
Impact van PDS op je levenskwaliteit
Voor mensen met het Prikkelbare darm syndroom gaat het leven niet over rozen. Ze moeten regelmatig naar de dokter, gebruiken veel medicijnen, melden zich vaker ziek op het werk en zijn door vermoeidheid minder productief. Naast de fysieke pijn en ongemakken, heeft ook hun sociale leven te lijden onder hun darmaandoening. Ik schreef er al eerder over in dit artikel Prikkelbare Darm Syndroom, hoe zit het? maar ik heb de 5 gevolgen voor je sociale leven hieronder ook nog even opgesomd:
1. Vermijden van sociale activiteiten: Mensen met PDS zeggen vaak uit voorzorg nee tegen uitjes, etentjes of lange reizen. Ze zijn bang plotseling buikpijn of diarree te krijgen in situaties waar toiletten niet direct beschikbaar zijn.
2. Stress en angst in sociale situaties: De angst voor een “ongemakkelijk moment” zorgt ervoor dat veel mensen met PDS zich in sociale situaties extra gestrest voelen, wat de symptomen juist kan verergeren.
3. Invloed op relaties: PDS kan de relatie met vrienden, familie en partners onder druk zetten. Doordat de aandoening vaak onzichtbaar is, is het voor anderen moeilijk te begrijpen wat een persoon met PDS doormaakt. Mensen begrijpen niet waarom je zo vaak iets op het laatste moment afzegt, waar je je van tevoren zo enorm op verheugde.
4. Verminderde productiviteit: Het idee dat je acute darmklachten tijdens je werk of studie kan krijgen, zorgt dat je minder gefocust en minder productief bent. Sommige mensen melden zich vaker ziek vanwege hun klachten, wat de relatie met collega’s en hun loopbaan in het algemeen geen goed doet.
5. Dieetbeperkingen en impact op sociale eetmomenten: PDS-patiënten volgen vaak een speciaal dieet. Het aanpassen van je dieet in de thuissituatie is vaak best te doen, maar een etentje bij vrienden of in een restaurant kan zorgen voor ongemak en het gevoel ‘lastig’ te zijn, wat het plezier van het samen eten enigszins bederft.
Mensen met PDS hebben over het algemeen een slechte levenskwaliteit, maar er is wel degelijk iets aan te doen! Op mijn website vind je op de pagina blog heel veel artikelen met direct toepasbare voedingstips en praktische adviezen.
Verstoorde darmflora
Een goede darmflora is essentieel voor je weerstand. De darmbacteriën helpen bij het verteringsproces waarbij voedingstoffen zoals bijvoorbeeld koolhydraten, eiwitten en vezels worden afgebroken. Ze zetten deze voedingsstoffen om in bioactieve stoffen of afbraakproducten (metabolieten) en maken antibacteriële, antivirale en antischimmelstoffen aan. Ze houden potentieel ziekteverwekkers zoals schimmels, bacteriën, virussen en parasieten onder controle.
Darmbacteriën helpen bij de afbraak van toxische stoffen en voorkomen dat bepaalde toxines een ontstekings- en immuunreactie uitlokken en de darmwand beschadigen. Ze regelen ook de darmbewegingen, onder andere door de aanmaak van serotonine.
Zodra er een disbalans is in de darmflora, worden voedingsstoffen niet goed afgebroken, worden ziekteverwekkende micro-organismen niet efficiënt verwijderd, worden toxische stoffen aangemaakt die het darmslijmvlies beschadigen, heb je meer kans op een Leaky gut (lekke darm) en wordt je immuunsysteem minder efficiënt.
Een verstoorde darmflora is daarom een sleutelfactor bij alle onderliggende oorzaken van prikkelbare darm
Effect van voeding, supplementen, bewegen en vasten op de darmflora
Hieronder vind je de factoren die de darmflora gunstig beïnvloeden, de stressrespons normaliseren & psychische klachten kunnen verbeteren
- vezelrijke voeding (groenten, fruit, noten, zaden, peulvruchten, ongemalen volle granen, havermout)
- prebioticarijke voeding: Aardpeer, artisjok, knoflook, bieslook, prei, uien, asperges, schorseneren, pastinaak, rapen, koolrabi, zoete aardappel, bananen, appels, bessen, honing, peulvruchten, paddenstoelen, volle granen, wortels van planten (cichorei, paardenbloemwortel)
- gefermenteerde voedingsmiddelen (melkzuurproducten, yoghurt, kefir, natto, miso, pickles, zuurkool, …)
- voeding rijk aan polyfenolen & flavonoïden: Groenten, fruit, kruiden, specerijen, bessen, druiven, granaatappel, citrusvruchten, koffie, groene en zwarte thee, kruidenthee, rode wijn, olijfolie, uien, knoflook, cacao, noten, zaden, peulvruchten, paddenstoelen
- omega-3 vetzuren
- regelmatig bewegen
- regelmatig vasten, afwisselend vasten
- probiotica suppletie
- prebiotica suppletie
Gratis kennismaking
PDS is een complexe aandoening, maar er is wel degelijk iets aan te doen! Ik heb al veel mensen van hun klachten af kunnen helpen. Wil je weten of dat ook bij jou zou helpen, boek dan nu een gratis kennismakingsgesprek.